Wanneer mijn vrouw en ik naar het buitenland reizen, en in het bijzonder naar plaatsen in het zuiden van het Middellandse Zeegebied, zijn we altijd geschokt door het aantal zwerfhonden dat we zien. Als ik aan mijn eigen hond denk, kan ik me niet voorstellen dat hij in staat is om in het wild te overleven… maar deze buitenlandse honden overleven in hun eentje – althans dat lijkt zo.
Die honden krijgen waarschijnlijk veel hulp van toeristen met snacks van de restauranttafels, dus misschien zijn ze geen accurate weergave van de vraag of honden in het wild kunnen overleven… dus wat is de waarheid? Kunnen honden alleen overleven en in het wild leven en beter af zijn?
Kunnen honden in het wild overleven? Sommige honden kunnen alleen in het wild overleven, en zelfs gedijen en beter af zijn in het wild. Dit zal echter niet altijd het geval zijn. Overleven in het wild hangt af van de grootte, conditie, gezelligheid en prooidrift van de hond.
Dat is een breed antwoord, dus ga verder voor een overzicht van gedocumenteerde voorbeelden van honden die in het wild leven, en welke factoren bijdragen tot het succes ervan.
Kunnen honden alleen in het wild overleven en er beter van worden?
Als je erover nadenkt, zijn er enkele zeer goed gedocumenteerde hondengemeenschappen die ofwel ontsnapt zijn aan of in de steek gelaten zijn door mensen. De meest opvallende is de zogenaamde ‘Honden van Tsjernobyl’. Hun baasjes mochten hun huisdieren niet meenemen toen ze moesten vluchten na de nucleaire explosie in 1986.
Ondanks pogingen om de honden te euthanaseren, overleefden verschillende van deze honden in de wilde bossen van het verboden gebied, zelfs tijdens de strenge Oekraïense winters. Hoewel het vele generaties later is, lijden de honden nog steeds aan de gevolgen van de radioactieve neerslag en hebben ze een beperkte levensduur.
Er wordt momenteel gewerkt aan het onderbrengen, voeden en steriliseren van de honden die in de buurt van menselijke nederzettingen leven, zoals de bewakingshutten.
Andere voorbeelden van honden die in het wild overleven zijn Australische veehonden en Pyreneese berghonden. Zij brengen routinematig maandenlang alleen door, om het vee te beschermen in gebieden die niet bevorderlijk zijn voor de menselijke overleving.
Als u van plan bent om met uw hond in het wild te leven, komen eigenschappen als loyaliteit, waakzaamheid en een beschermend instinct om de hoek kijken. Kracht en uithoudingsvermogen zijn belangrijk als u van plan bent de honden in te zetten voor karweitjes zoals transport.
Honden die zijn ingeteeld voor zeer gespecialiseerde doeleinden, bijvoorbeeld ‘er goed uitzien op Instagram’, halen het in hun eentje misschien niet voorbij de lunch op dag 2.
Overlevingshiërarchie van behoeften voor in het wild levende honden
Volgens de behoeftenhiërarchie van Maslow omvatten de basisbehoeften voor menselijke overleving voedsel, water en onderdak. Daarna hebben we veiligheid en een sociale structuur nodig.
Als we dit model extrapoleren voor het overleven van honden, kunnen we redelijkerwijs afzien van ego- en zelfactualisatiebehoeften. Een uitzondering kan worden gemaakt voor die viervoeter piranha, ook wel bekend als een Chihuahua.
De eerste behoefte zou water zijn. Honden zijn niet zo kieskeurig als mensen als het gaat om het drinken van water, dus ze zullen deze hindernis waarschijnlijk nemen. Ze kunnen een tijdje spijsverteringsproblemen hebben, maar ze zullen zich snel aanpassen.
Ten tweede hebben ze voedsel nodig. Voor de meeste honden die niet in het wild leven, is dat elke dag om 8 uur ’s morgens en 4 uur ’s middags. Maar, aan hun lot overgelaten, zullen ze tussen die tijden van alles eten.
Honden hebben het geluk dat zij omnivoren zijn en dat hun spijsverteringsstelsel het eten van eiwitten, vet, botten en zetmeel aankan. Veel honden geven er niet eens om hoe oud hun eten is.
Als honden in het wild leven, zullen ze ongetwijfeld jachtvaardigheden moeten ontwikkelen om op den duur te kunnen overleven. Individuele kleine honden zoals terriërs en Beagles hebben minder voedsel nodig en zullen in staat zijn kleine zoogdieren te volgen in hun holen. Ze zouden ook behendig genoeg kunnen zijn om vogels te vangen.
Jachthonden, zoals pointers, setters en beagles hebben een verhoogde prooidrift en zijn meedogenloos in het opsporen van kleine zoogdieren en vogels. Retrievers, Spaniels en Newfoundlands zouden een voordeel hebben in de wetlands, en zouden zelfs succesvol kunnen zijn in het vangen van vis. Andere honden hebben een lagere prooidrift – klik om te vergelijken.
De sociale structuur wordt belangrijk voor tragere, grotere rassen, zoals rottweilers en mastiffs, omdat zij in roedels moeten jagen.
Honden in het wild, zoals jakhalzen en wilde honden, eten wel aas, maar ze moeten altijd concurreren met andere dieren om voldoende hoeveelheden binnen te krijgen. Individuele honden zouden niet zo succesvol in het wild kunnen leven en overleven, omdat ze niet zo effectief kunnen concurreren.
Schuilplaats is een zorg voor de meeste gedomesticeerde honden. Echter, in het wild zullen honden die buiten leven haar laten groeien en uitvallen in overeenstemming met de veranderingen in temperatuur. In extreem warme of koude klimaten zouden respectievelijk de Mexicaanse Haarloze en de Malamute in het voordeel zijn.
In de meeste andere klimaten zullen zelfs kortharige rassen overleven, met de hulp van hun vrienden.
Hoewel er een dominantiehiërarchie en ‘survival of the fittest’ in het spel is, zal binnen de roedel het collectief voor zijn leden zorgen. Zogende moeders worden bijvoorbeeld beschermd, en de jongen worden gevoed door oudere broers en zussen.
Onderzoek heeft aangetoond dat roedels wilde honden, in plaats van zich lukraak voort te planten, zoals straathonden doen, minder nakomelingen hebben. Bij Afrikaanse wilde honden, de meest efficiënte jagende zoogdieren op dat continent, zijn het meestal de alfa man en vrouw die paren, waardoor de dominante genen worden behouden die het meest waarschijnlijk leiden tot het overleven van de roedel.
Zelfs gedomesticeerde honden hebben een sterk ontwikkeld reukvermogen en dit zal hen goed van pas komen bij het identificeren van vriend, vijand en voedsel in het wild. Honden hebben ook meer pigment in hun irissen en kunnen dus langer tegen fel licht dan hun menselijke tegenhangers.
Foto’s van roedels wilde honden tonen een overwicht van middelgrote tot grote, gekruiste honden, met kort haar. De meeste zijn mager, maar niet te gespierd. Kleine honden doen vaak meer dan hun gewicht en lijken niet te overleven als er geen mensen in de buurt zijn om grotere honden in toom te houden.
Na opeenvolgende seizoenen zou de roedel een uniforme kleur vacht aannemen, geschikt om zich aan te passen aan de regio. Bijvoorbeeld, in warmere gebieden, zoals de woestijn, hebben honden meestal een lichter gekleurde vacht. Men zou ze zandharig kunnen noemen.
Welke hondenrassen zullen waarschijnlijk overleven in het wild?
Van de kleine rassen hebben de Jack Russell en Cairn Terriers de beste overlevingskansen. JRT’s zijn energieke kleine honden, gefokt als rattenvangers en om holen binnen te gaan op jacht naar hun prooi. Cairn Terriers zijn geharde ruwharige, Schotse honden die lijken te gedijen in alle weersomstandigheden.
Spaniels en Beagles zijn iets grotere rassen. Beagles hebben een slechte reputatie omdat ze naar verluidt trager zijn en niet zo intelligent als andere jachthonden. Maar ze zijn verbeten in het achtervolgen van hun prooi (hun grote oren helpen daarbij).
Spaniels hebben dezelfde reputatie, maar zijn beter geschikt voor het water.
De beste middenklasse honden zijn collies, retrievers en heelers of veedrijvers. Zij brengen alle eigenschappen van de bovengenoemde rassen naar de jachtpartij, maar hebben meer massa. De retrievers zullen schitteren in het water.
Ter bescherming van de roedel, en als back-up bij de jacht, zijn Doberman Pinschers lenig, snel en agressief. Rottweilers komen in de roedel door hun uiterlijk, en elk van de Pitbull types krijgt een plaats door hun reputatie. Dit zijn beide sterke, krachtige honden met een houding die geen tegenstand duldt.
In de sneeuw hebben Alaska Malamutes de intelligentie, de werklust en de kracht die nodig zijn om op lange termijn te overleven. De grote rassen, zoals Pyreneese Berghonden, Sint Bernards en Newfoundlands zijn allemaal immens krachtige honden met gloeiende reputaties als werk-, trek- en waakhonden.
Handige tip: Sommige baasjes zijn er fan van om hun honden laarzen aan te doen in de sneeuw, maar is dat wel nodig?
De Sint Bernard, vanwege zijn record aan reddingen in de Alpen, heeft de eer de nationale hond van Zwitserland te zijn.
Regionale honden, zoals de Boerboel en de Rhodesian Ridgeback staan hoog op de lijst van overlevenden in Zuidelijk Afrika. De Thai hebben ook een Ridgeback, en in Indochina vind je een formidabel ras van gedomesticeerde dingo’s die gemakkelijk weer vrij rondlopen. De Ierse Wolfshond zou zich ongetwijfeld graag bij zijn naamgenoot in het wild voegen.
Leven honden langer in het wild?
Hoewel er geen onderzoek is dat bewijst of honden in het wild langer leven, zou de beste veronderstelling zijn: nee, dat doen ze niet. Als je denkt aan de risico’s zoals ziekte zonder dierenartsen, voedselbronnen, water, verkeer, gevechten en andere potentiële roofdieren, dan zal de levensverwachting van een wilde hond lager zijn.
Handige hint: Hier is de waarheid over of mannelijke of vrouwelijke honden langer leven.
Kan ik mijn hond loslaten in het wild?
Natuurlijk kunt u uw hond in het wild loslaten, maar of ze zullen overleven is een andere zaak. De meeste gedomesticeerde honden zullen moeite hebben zich aan te passen als ze in het wild worden losgelaten.
Naast de ethiek van het loslaten van een hond in het wild, zijn er ook wetten.
Als je in het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld een hond in het wild loslaat, overtreed je de Wildlife and Countryside Act van 1981. Sectie 14 van de wet verbiedt het loslaten van honden in het wild als een niet-inheems dier.
Conclusie
Na ratten en katten zijn wilde honden ’s werelds derde grootste door de mens geïntroduceerde bedreiging voor in het wild levende dieren geworden. Ze zijn verantwoordelijk voor het uitsterven van bijna een dozijn soorten vogels en zoogdieren, en men denkt dat ze een bedreiging vormen voor nog eens 200 soorten, waarvan sommige op de bedreigde lijst staan.
Het vrijlaten van een hond in het wild is zowel onverantwoordelijk als illegaal.
Het is ook ethisch verkeerd, want de meeste honden zullen zich niet kunnen aanpassen en overleven in het wild.